Hệ vi sinh vật đường ruột nắm giữ rất nhiều vai trò quan trọng, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tiêu hóa nói riêng, và sức khỏe tổng thể nói chung. Do đó, tình trạng mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe.

• 2 khung giờ tốt nhất để đi đại tiện giúp thải sạch độc tố, nâng cao sức khoẻ đường ruột
• Không sử dụng những loại thực phẩm này để bảo vệ một đường ruột tốt
• 3 triệu chứng lạ ở chân - lời cảnh báo về bệnh tim mạch đang "lấp ló"
• Những thực phẩm làm thông thoáng động mạch một cách tự nhiên, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
• Béo bụng làm tăng nguy cơ tim mạch ngay cả khi bạn không thừa cân

Hệ vi sinh vật đường ruột, hay còn gọi là microbiome, là một cộng đồng rất đa dạng các vi sinh vật sống trong ruột, bao gồm: vi khuẩn, virus, nấm và các vi sinh vật khác. Hệ vi sinh vật đường ruột đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ đường ruột thực hiện các chức năng tiêu hóa (phá vỡ cấu trúc thức ăn thành các chất dinh dưỡng, sau đó hấp thụ để hỗ trợ các chức năng thiết yếu khác - từ sản xuất năng lượng đến cân bằng hormone, sản xuất vitamin, nâng cao sức khỏe thể chất đến sức khỏe tinh thần, thậm chí là cả loại bỏ độc tố và chất thải).

Các chuyên gia sức khỏe khẳng định, hệ vi sinh vật đường ruột đều có đủ vi khuẩn có lợi và vi khuẩn gây hại, chúng sống cộng sinh và có tác động lẫn nhau. Nếu có bất kỳ sự mất cân bằng nào xảy ra ở hệ vi sinh vật, chức năng của đường ruột nói riêng và sức khỏe tổng thể nói chung cũng sẽ bị ảnh hưởng theo.

Hệ vi sinh vật đường ruột (microbiota) không chỉ là một "cộng đồng" vi khuẩn sống trong ruột mà còn là một hệ thống phức tạp đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe toàn diện của chúng ta (Ảnh: Internet)

Và nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, mắc phải tình trạng mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột mà không có giải pháp khắc phục từ sớm có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn như:

1. Nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Uppsala và Lund (Thụy Điển) muốn tìm hiểu xem sức khỏe sẽ gặp những mối nguy gì nếu tình trạng rối loạn hệ vi sinh vật đường ruột xảy ra, nên đã thử tiến hành một cuộc nghiên cứu trên 8.973 người tham gia, với độ tuổi từ khoảng 50 đến 65 tuổi, không có tiền sử hay đang mắc các bệnh mãn tính - bằng cách phân tích vi khuẩn đường ruột và các chỉ số sức khỏe của họ.

Và họ nhận ra, bất kỳ ai đang có số lượng hại khuẩn trội hơn lợi khuẩn đều có nguy cơ mắc một căn bệnh nguy hiểm gì đó. Tại nghiên cứu này chính là bệnh tim, khi họ nhận thấy ở những người đang bị mất cân bằng hệ vi sinh vật nếu có nhiều hại khuẩn thuộc chi Streptococcus thì sẽ dễ mắc tình trạng xơ vữa động mạch cực kỳ cao. Cụ thể, chúng có thể biến đổi choline (thường có nhiều trong trứng, các loại đậu hạt, thịt, cá,... ) thành một hợp chất có hại gọi là trimethylamine N-oxide (TMAO). Chất này có thể làm suy giảm hoặc thậm chí là hư hỏng các mạch máu. Điều này dễ tạo nguy cơ cho chất béo và cholesterol bám trên thành động mạch, sau đó tạo thành các mảng xơ vữa.

Trong khi đó, tình trạng xơ vữa động mạch lại là một trong những nguyên nhân gây ra các biến chứng đau tim, suy tim và nhồi máu cơ tim cực kỳ nguy hiểm (Ảnh: Internet)

2. Nguy cơ viêm đại tràng

Viêm đại tràng là bệnh lý đường ruột phổ biến, có thể gây ra các triệu chứng khó chịu, gây bất tiện trong sinh hoạt như: đau bụng, đi ngoài nhiều lần, phân lúc lỏng lúc táo,… Bệnh nếu không phát hiện sớm và xử lý kịp thời sẽ càng thêm nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến biến chứng nguy hiểm như ung thư đại tràng.

Và nguyên nhân mà việc mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột có thể dẫn đến viêm đại tràng đó là gây viêm loét đại tràng. Cụ thể, mất cân bằng hệ vi sinh sẽ tạo điều kiện cho hại khuẩn lấn át lợi khuẩn, đồng thời tiết ra độc tố làm tổn thương niêm mạc ruột/ đại tràng, gây nên các ổ viêm loét đại tràng kèm theo các triệu chứng rối loạn tiêu hóa.

3. Suy giảm hệ miễn dịch

Các nghiên cứu cho thấy, có đến 70 - 80% các tế bào miễn dịch của cơ thể được tìm thấy trong đường ruột. Các vi sinh vật có lợi tồn tại trong đường ruột sẽ giúp kích thích sự phát triển của tế bào T - giữ nhiệm vụ phân biệt các tế bào và mô của cơ thể khỏi những mầm bệnh gây hại.

Khi xảy ra tình trạng mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột do tăng số lượng vi khuẩn có hại hoặc đường ruột bị nhiễm virus, tế bào T này sẽ dễ bị “nhầm lẫn” và tấn công sai vào các tế bào khỏe mạnh khác trong đường ruột. Lúc này, đường ruột sẽ phải đối phó liên tục với các phản ứng do tế bào T gây ra. Hệ quả sẽ khiến hệ miễn dịch cũng sẽ bị suy giảm, làm bạn dễ bị ốm vặt và thời gian cơ thể phục hồi cũng sẽ kéo dài lâu hơn so với người có đường ruột khỏe mạnh.

Nguyên nhân nào gây nên mất cân bằng hệ vi sinh và cách giải quyết

Nhiều người trong chúng ta sẽ không biết rằng trong đường ruột đang chứa đựng cả một hệ vi sinh vật phong phú, điều đó cũng là nguyên nhân khiến họ thường phải đối mặt với tình trạng mất cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột vì những nguyên nhân sau đây (kể cả những người đã biết cũng có thể mắc phải):

1. Chế độ ăn uống thiếu cân bằng

Ăn ít rau củ nhưng lại thường xuyên tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa đường và chất béo chuyển hóa (bánh kẹo ngọt, kem, nước ngọt có gas, đồ chiên rán, đồ chế biến sẵn, thực phẩm ướp muối, thực phẩm đóng hộp,...) hoặc rượu bia, thuốc lá chính là nguyên nhân làm thay đổi sự đa dạng của hệ vi sinh vật.

Vì thế, để ổn định lại hệ vi sinh vật đường ruột, mọi người nên chú ý tăng cường chất xơ và đặc biệt là các nhóm thực phẩm giàu probiotics (các chủng vi khuẩn sống ở dạng thực phẩm hoặc chất bổ sung, có thể giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn bằng cách cải thiện hoặc duy trì sự cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột), chẳng hạn như sữa chua, kimchi, súp miso, trà lên men Kombucha,...

2. Sử dụng kháng sinh quá nhiều

Theo các chuyên gia sức khỏe, kháng sinh là loại thuốc có chức năng tiêu diệt hoặc kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn trong cơ thể, từ đó hạn chế tình trạng viêm được gây ra bởi vi khuẩn.

Tuy nhiên, trong quá trình loại bỏ sự lây nhiễm, kháng sinh không chỉ tiêu diệt vi khuẩn có hại mà còn diệt luôn cả những vi khuẩn có lợi, gây mất cân bằng tỉ lệ giữa các vi khuẩn trong đường ruột. Điều này làm cho cơ thể trở nên nhạy cảm hơn đối với sự lây nhiễm và bệnh tật. Ngoài ra, sử dụng kháng sinh thường xuyên cũng kích thích sự ra đời của các vi khuẩn kháng thuốc. Vì thế, hãy hạn chế sử dụng kháng sinh nếu không có sự kê đơn từ bác sĩ.

3. Căng thẳng quá mức

Sự liên kết giữa não bộ và đường ruột vô cùng chặt chẽ, đó là lý do vì sao cảm xúc có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa. Vì thế, nếu bạn thường xuyên căng thẳng sẽ khiến đường ruột cũng bị stress theo, từ đó gây ra rối loạn hệ vi sinh trong đường ruột.

Để giảm stress, mọi người có thể thực hành một số phương pháp chánh niệm như thiền, yoga hoặc đọc sách, nghe nhạc,... Việc thực hiện các hoạt động mang tính giải trí đầu óc như gợi ý sẽ giúp loại bỏ tiêu cực và căng thẳng hiệu quả (Ảnh: Internet)

Hãy luôn chăm sóc hệ tiêu hóa và hệ vi sinh vật đường ruột của mình, vì nếu chức năng của hệ tiêu hoá suy giảm sẽ kéo theo rất nhiều hệ lụy về sức khỏe, đồng thời cũng ảnh hưởng tiêu cực đến các cơ quan khác bên trong cơ thể. Mọi người cũng nên tăng cường các vi khuẩn có lợi bằng những thực phẩm cho đường ruột đã được gợi ý để đường ruột luôn khỏe mạnh nhé.

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin